Chia sẻ với Báo Giao thông đầu năm mới Đinh Dậu 2017, Bộ trưởng Bộ GTVT Trương Quang Nghĩa cho biết, một trong những nhiệm vụ lớn được Bộ ưu tiên triển khai thời gian tới là công tác cải cách hành chính với mục tiêu chuyển mạnh từ phương thức chỉ đạo, điều hành mệnh lệnh hành chính sang kiến tạo và phục vụ; lấy sự hài lòng của doanh nghiệp, người dân là thước đo hiệu quả hoạt động của Bộ và các đơn vị trong ngành.

Cải cách không phải làm theo phong trào mà theo nhu cầu

Năm 2016 là năm đầu triển khai kế hoạch 5 năm 2016-2020, đồng thời cũng là năm đầu của nhiệm kỳ Chính phủ mới: “Kiến tạo - Liêm chính - Hành động và Phục vụ”. Cũng với phương châm đó, ngành GTVT tiếp tục đổi mới toàn diện, đạt được nhiều kết quả tích cực. Nhìn lại một năm thực hiện nhiệm vụ, Bộ trưởng đánh giá thế nào về những kết quả này. Ông ấn tượng với điều gì nhất?

Năm 2016 là năm đầu cả nước triển khai, đưa Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII vào cuộc sống thông qua việc thực hiện các mục tiêu của kế hoạch 5 năm 2016-2020. Trong đó, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu đặt ra cho ngành Giao thông là tiếp tục hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật; xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại và hiệu quả; nâng cao năng lực và quản lý tốt hoạt động vận tải; giảm thiểu tai nạn giao thông; tăng cường hội nhập, góp phần nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Với tinh thần “Chủ động, sáng tạo, quyết liệt thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng”, ngay từ đầu năm, toàn ngành GTVT - lĩnh vực luôn tiên phong “đi trước mở đường” - đã nhanh chóng bắt tay thực hiện nhiệm vụ với nỗ lực cao nhất và đạt được kết quả tích cực trên nhiều lĩnh vực.

Việc sớm phá tan “cục máu đông” này đóng vai trò quyết định để chúng ta hoàn thành các mục tiêu lớn đề ra trong việc xây dựng kết cấu hạ tầng.Cũng phải nói rằng, mọi khẩu hiệu sẽ chẳng có ý nghĩa gì, nếu nó không biến thành hiệu quả thực tế, có tác dụng hiện thực tới đời sống, xã hội và sự phát triển của đất nước, góp phần đem lại hạnh phúc, ấm no cho nhân dân."

Bộ trưởng Trương Quang Nghĩa

Tôi chỉ xin điểm qua một vài kết quả đó. Trước hết là công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật - một trong những lĩnh vực quan trọng hàng đầu của quản lý nhà nước, liên tục trong nhiều năm, ngành GTVT luôn được đánh giá hoàn thành tốt chương trình công tác. Năm 2016, Bộ GTVT cũng hoàn thành 100% kế hoạch xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật, đề án được giao; trong đó có nhiều văn bản quan trọng để triển khai thực hiện Bộ luật Hàng hải Việt Nam và hoàn thiện dự thảo Luật Đường sắt để trình Quốc hội.

Đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng giao thông tiếp tục được đẩy mạnh. Trong năm 2016, mặc dù nguồn vốn cực kỳ khó khăn, Bộ đã khởi công và hoàn thành khoảng 120 công trình, dự án đảm bảo tiến độ, chất lượng, góp phần tạo thuận lợi trong giao thương, phát triển kinh tế - xã hội cho các địa phương và cả nước. Bộ GTVT cũng tập trung huy động thêm nhiều nguồn lực, ngoài vốn ngân sách, ODA còn đẩy mạnh kêu gọi xã hội hóa để tiếp tục đầu tư phát triển mạnh mẽ hạ tầng giao thông trong thời gian tới.

Một trong những lĩnh vực ngành GTVT có nhiều cố gắng trong năm qua là công tác tái cơ cấu vận tải tiếp tục được triển khai quyết liệt và đi vào chiều sâu. Đường sắt và đường thủy nỗ lực đổi mới, nâng cao năng lực khai thác để san sẻ gánh nặng cho đường bộ. Đặc biệt, đường thủy đã có bước tiến đáng kể, nhất là tuyến vận tải sông pha biển, chỉ sau 2 năm mở tuyến đã có hơn 900 doanh nghiệp tham gia, vận chuyển hơn 23 triệu tấn hàng hóa với chi phí rẻ hơn nhiều đường bộ. Lần đầu tiên Việt Nam có một hãng hàng không là Vietnam Airlines đạt được mức 4 sao của Tổ chức Đánh giá và xếp hạng hàng không SkyTrax. Lĩnh vực hàng hải, khu bến cảng Cái Mép - Thị Vải đón hàng trăm tàu container siêu lớn (14.000 TEU, 166.000 DWT) với kỳ vọng sẽ trở thành cảng trung chuyển quốc tế của khu vực trong tương lai.

Đường sắt tiếp tục có những chuyển biến mạnh mẽ trong việc phục vụ hành khách, nhất là công tác bán vé rất thuận tiện, có thể hoàn toàn thực hiện qua mạng, không phải xếp hàng chờ đợi; cải thiện chất lượng vận tải hàng hóa qua việc nâng cao tốc độ chạy tàu hàng; tăng cường vận tải hành khách tuyến ngắn; đẩy mạnh cổ phần hóa các doanh nghiệp kinh doanh vận tải đường sắt, doanh nghiệp bảo trì đường sắt và sắp xếp lại hoạt động của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam. Lĩnh vực đường bộ năm qua cũng có nhiều cải thiện trong công tác đào tạo, cấp giấy phép lái xe, thí điểm cấp phép cho xe quá khổ qua mạng. Công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông được Bộ chỉ đạo quyết liệt và triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp, kết quả tai nạn giao thông năm 2016 tiếp tục giảm cả về số vụ, số người chết và số người bị thương.

Về tái cơ cấu doanh nghiệp, sau khi hoàn thành Đề án tái cơ cấu các doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011-2015, năm 2016 ngành tập trung đẩy mạnh công tác quản lý nguồn vốn chủ sở hữu nhà nước tại các doanh nghiệp sau tái cơ cấu, nhằm đảm bảo công khai, minh bạch, bảo toàn và phát triển vốn, nâng cao năng lực hoạt động sản xuất kinh doanh tại các doanh nghiệp. Kết quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp như Vietnam Airlines, các Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam và Quản lý bay Việt Nam… tiếp tục tăng trưởng mạnh.

Những nỗ lực, cố gắng nhất là công tác cải cách thủ tục hành chính phục vụ người dân và doanh nghiệp. Năm qua, ngành GTVT tiếp tục triển khai rất quyết liệt công tác này, với phương châm cải cách không phải làm theo phong trào mà làm theo nhu cầu, đòi hỏi chính đáng của cuộc sống. Từng ngành, từng lĩnh vực đã triển khai rốt ráo, loại bỏ được hàng trăm quy định của các thủ tục hành chính không còn phù hợp, gây phiền hà và tốn kém cho người dân, doanh nghiệp. Đây là nền tảng quan trọng để Bộ GTVT chung tay cùng với Chính phủ, các bộ, ngành hành động quyết liệt phục vụ nhân dân, vì sự phát triển đất nước.

Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên vẫn còn một số lĩnh vực bộc lộ bất cập, chưa đạt được như mong muốn. Tới đây, Bộ GTVT sẽ có giải pháp gì để chấn chỉnh và thực hiện hiệu quả hơn, thưa Bộ trưởng? 

Bên cạnh kết quả nói trên, năm qua ngành GTVT vẫn còn lĩnh vực, công việc chưa đạt kết quả như kỳ vọng. Đầu tiên là việc giải ngân một số dự án sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ chưa đạt yêu cầu, ảnh hưởng đến kết quả thực hiện kế hoạch chung. Công tác quyết toán các dự án hoàn thành được cải thiện rất nhiều nhưng vẫn còn một số dự án BOT chậm, ảnh hưởng đến tiến độ tính toán lại phương án tài chính và kế hoạch giảm phí cho người sử dụng. Vì thế, Bộ GTVT quyết liệt chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ giải ngân, không điều chỉnh thời gian hoàn tất việc quyết toán. Không hoàn thành việc này, chủ đầu tư, ban quản lý dự án coi như không hoàn thành nhiệm vụ. Bộ GTVT cũng ban hành tiêu chí đánh giá ban quản lý dự án, chủ đầu tư và yêu cầu các cơ quan, đơn vị phải dồn sức cho công tác giải ngân, quyết toán dự án đã hoàn thành và phải làm chuẩn mực từng con số.

Trong thu hút đầu tư, mô hình huy động vốn xã hội hóa trước đây tuy đạt kết quả ban đầu nhưng cũng bộc lộ nhiều khiếm khuyết trong khi những giải pháp mới chưa phát huy hiệu quả dẫn đến việc thu hút nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách đang bị chững lại.

Một lĩnh vực cũng đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn nữa là công tác đảm bảo trật tự ATGT. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, TNGT liên tục được kéo giảm, tuy nhiên vẫn ở mức cao. Trong đó, số người chết vẫn ở mức trên 8 nghìn người. Cùng đó, ở nhiều địa phương, chỉ tiêu kéo giảm từ 5-10% TNGT vẫn chưa đạt được. Công tác kiểm soát xe quá tải dù đã đạt được nhiều kết quả khả quan nhưng vẫn còn khoảng 10% lái xe, chủ xe tìm mọi cách để chở quá tải. Sau khi Kế hoạch liên ngành Công an - GTVT kết thúc, ở một số địa phương bộc lộ sự lúng túng, lơi lỏng trong quản lý, để xe quá tải bùng phát trở lại.

Thời gian tới, Ủy ban ATGT Quốc gia, Bộ GTVT sẽ tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện các kế hoạch đảm bảo ATGT, trong đó tập trung nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về đảm bảo trật tự ATGT và giám sát việc chấp hành pháp luật về trật tự ATGT; đồng thời xây dựng và trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết về tăng cường thực hiện các giải pháp bảo đảm trật tự ATGT và chống ùn tắc giao thông giai đoạn sắp tới để đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu kéo giảm TNGT đã được Quốc hội, Chính phủ giao.

Vận tải đường sắt không tăng trưởng, bên cạnh các nguyên nhân do sự cố sập cầu Ghềnh, bão lũ nghiêm trọng ở miền Trung thì ngành đường sắt phải nỗ lực hơn nữa để cải thiện kinh doanh, khai thác vận tải.

Một lĩnh vực khác cũng bắt đầu bộc lộ nhiều khó khăn là công tác tái cơ cấu, cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước. Sau nhiều năm thực hiện quyết liệt, năm 2016 công tác này chậm lại. Đáng quan ngại là sau khi cổ phần hóa, thoái vốn, một số doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp hoạt động xây lắp, mất đi bản sắc thương hiệu, doanh thu sản lượng giảm sút, đời sống người lao động gặp khó khăn. Tới đây, Bộ GTVT, Công đoàn GTVT VN sẽ phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp này để tạo điều kiện cho doanh nghiệp nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh và quan tâm hơn đến đời sống, việc làm của người lao động.
Sưu tầm